بررسی عناصر کنشی در آثار نقاشی ضیاءالدین امامی و جکسون پولاک

چکیده: نوشته ای که پیش رو دارید به بررسی عناصر کنشی در آثار نقاشی ضیاالدین امامی و جکسون پولاک پرداخته است. به زعم بسیاری از تاریخ نگاران، هنر تصویری و نقاشی از روزگاران پیشاتاریخی آغاز شد وتاکنون به به حیات خود ادامه داده است. در قرن بیستم با تنوع چشمگیر مکاتب و جنبش های نقاشانه در گوشه و کنار جهان مواجه هستیم که علی رغم اختلافات جغرافیایی و فرهنگی و مذهبی دارای وجوه مشترکی در سبک و شیوه نقاشانه هستند. در این نوشته، سعی بر آن است که ضیاالدین امامی، نقاشی و نگارگر دوره معاصر ایران را معرفی نماید. همچنین در تلاش است تاعناصری را که باعث ایجاد نوع متفاوتی از بیان تصویری در آثار استاد امامی به عنوان هنرمند اسلامی و یکی از پیشگامان نقاشی و نگارگری معاصر شده است، به تصویر بکشد. در این راستا به بررسی آثار جکسون پولاک که از جمله نام آورترین هنرمندان قرن بیستم است و در آفرینش آثارش از عینیت بخشیدن به ذهنیات استفاده کرده، پرداخته شد. مسئله مهم در این نوشته چگونگی تجلی فرهنگ ایرانی –اسلامی توسط امامی به عنوان نقاش و نگارگر معاصرایران در آثار است و این پرسش باقی است که شیوه امامی علی رغم وجوه اشتراکاتش با پولاک در چه عناصری متمایز شده و فرهنگ اسلامی چگونه در آثار این هنرمند ایرانی متجلی شده است این پژوهش می کوشد تا با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی آثار امامی و پولاک اهتمام ورزد. آنچه در انتها از این گفتار میتوان به عنوان نکات قابل ذکر استنباط کرد این است که؛ گر چه این دو هنرمند شیوه اجرای خود را مبتنی بر عینیت بخشیدن به ذهنیات و ناخودآگاهی نهادند اما به نظر می رسد در بیان ذهنیات ناخودآگاه خود، به علت تفاوت در منبع الهام آنها تفاوتهایی وجود دارد. این تفاوت در آثار امامی به علت بهره گیری از اعتقادات، مفاهیم و عرفان اسلامی بوده است. در طی روند این نوشته با سبک هنری و روش آفرینش دو هنرمند آشنا میشویم. ازدیگر موارد قابل ذکرمیتوان به جنبه روایتگری، تداوم سنت های نگارگری و همچنین استفاده از کلمه و حروف در قالبی جدید و کنش متن باور در آثار امامی اشاره کرد. واژگان کلیدی: نقاشی کنشی، جکسون پولاک، اکسپرسیونیسم انتزاعی، نقاشی نوگرای ایران ، ضیاءالدین امامی، هنر اسلامی